Śladami „Błękitnego Generała” Matka Boża Hallerowska

Płaskowyż Draboża leży w zachodniej części Pogórza Wielickiego, na południowy zachód od Skawiny. Granice Płaskowyżu wyznaczają rzeki: Skawinka na wschodzie, Skawa na zachodzie, Wisła na północy i Kleczówka ze Skawinką na południu. Równoleżnikowo przecina go główny grzbiet – Pasmo Draboża, zwane też Niedźwiedzim; jego najwyższą kulminacją jest Draboż (435 m n.p.m.). Ziemie te za czasów Bolesława Chrobrego weszły w skład państwa polskiego.

Trasą: Przytkowice – Draboż – Brzeźnica wędrował ks. Karol Wojtyła ze Środowiskiem 6 listopada 1955 r. Do Brzeźnicy grupa młodych z ks. Wojtyłą przyjechała pociągiem z Krakowa. Wspomnienie tej wycieczki jest fragmentaryczne, szczegóły zatarł czas. Prawdopodobnie byli wtedy też w Kopytówce, a wędrówkę zakończyli w Kalwarii Zebrzydowskiej.
Jest to bardzo przyjemny, spokojny szlak rowerowy, urozmaicony atrakcyjnymi widokami, mnogością ciekawych, starych kapliczek.

Z Krakowa do Kalwarii Zebrzydowskiej trasą: Skawina – Radziszów – Krzywaczka przejeżdżał papamobilem Jan Paweł II w czasie pielgrzymki do Polski w 2002 r., gorąco witany na całej trasie przez rzesze pielgrzymów.
Przez ten teren biegnie linia kolejowa Pociągu Papieskiego: Kraków – Skawina – Kalwaria Zebrzydowska – Wadowice, poświęconego przez Benedykta XVI w maju 2006 r.

Radziszów

W miejscowym kościele pw. św. Katarzyny i św. Wawrzyńca stoi chrzcielnica, przy której był ochrzczony gen. Józef Haller. Na cmentarzu jest grób rodzinny Hallerów; spoczywa w nim także matka i siostry Generała – Ewa i Anna. Anna Hallerówna uczyła języka polskiego w seminarium nauczycielskim w Mysłowicach, była katechetką, organizatorką życia narodowego i religijnego na Ziemiach Odzyskanych. Pogrzeb Anny prowadził 9 kwietnia 1969 r. kard. Wojtyła.

W kościele w Radziszowie gen. Józef Haller był kilkakrotnie przy okazji odwiedzin matki w rodzinnych Jurczycach, należących do tej parafii: 28 maja 1919 r. po powrocie z Francji oraz w sierpniu 1929 r. – w uroczystość założenia Bractwa Różańcowego im. św. Jana. Podpis w kronice parafii Generał złożył 7 listopada 1929 r. W Radziszowie dwukrotnie był też kard. Stefan Sapieha; 22 lipca 1924 r. przyjechał automobilem z Tyńca, gdzie odpoczywał, oraz w maju 1939 r., odwiedzając wówczas kościół i szkołę, mieszczącą się w dawnym pałacu Dzieduszyckich.

Bp Karol Wojtyła odwiedził parafię w Radziszowie w dniach 5-6 czerwca 1960 r. w ramach wizytacji dekanatu skawińskiego; 27 maja 1961 r. wizytował parafię Radziszów; 4 listopada (imieniny Karola) 1968 r. uczestniczył w uroczystości symbolicznego Nawiedzenia w postaci pustych ram i świecy: „(…) dziekan Stanisław Kowalski złożył Księdzu Kardynałowi życzenia imieninowe (…) księża udali się na plebanię, gdzie spożyli skromny posiłek” (kronika parafii).

Mała dziewczynka – Marysia Pająkówna recytowała wówczas wierszyk ułożony na powitanie Księdza Biskupa, który tak Mu się spodobał, że poprosił o karteczkę z wierszykiem i schował do kieszeni. Parafianie pamiętają ks. Wojtyłę także jako pielgrzyma wędrującego z przystanku kolejowego samotnie lub z grupą młodych – starym szlakiem pielgrzymkowym przez Leńcze – do Kalwarii Zebrzydowskiej. Raz wstąpił do jednego z domów w Radziszowie, do babci Marysi, na kwaśne mleko i domowy chleb.
W dzienniku podróży na Filipiny i do Australii w lutym 1973 r. kard. Wojtyła odnotował: „(…) przybyli do mnie państwo Hallerowie (w Perth) w związku ze sprawą pamiątek po swym ojcu śp. Józefie Hallerze. Rodzina Hallerów jest związana z Jurczycami, parafia Radziszów w archidiecezji krakowskiej”.

Oryginał obrazu znajduje się w późnogotyckiej farze pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku Mazowieckim. Namalował go na początku XX wieku Jan Czesław Moniuszko (syn kompozytora) i nazwał Wizerunkiem Panny Maryi Dziewicy ulatującej z Aniołkami (zwana jest także Matką Bożą Mińską, Anielską, Panią Hallera). Matka Boża jest na tym obrazie przedstawiona jako jasnowłosa młoda kobieta w błękitnym płaszczu i białych szatach, unoszona przez anioły do nieba.

7 sierpnia 1920 r. gen. Haller, wychodząc z kościoła po Mszy św., w której uczestniczył przed Bitwą Warszawską, zatrzymał się przed tym obrazem i długo się modlił. Wzruszony proboszcz – ks. Jan Sobolewski podarował Generałowi masywny stalowy ryngraf, aby nosił go na sercu jako ochronę przed kulami wroga. 10 dni później na mińskim rynku Generał uścisnął rękę Marszałkowi Piłsudskiemu, po czym wraz z nuncjuszem apostolskim Achillesem Rattim (późniejszym Piusem XI) i gen. Charles’em de Gaulle’em (późniejszym prezydentem Francji) długo klęczał tu, dziękując za Cud nad Wisłą; jako wotum zawiesił ryngraf obok obrazu Matki Bożej. Podczas okupacji do Matki Hallera tradycyjnie modlili się żołnierze nowo przyjęci w szeregi AK i NOW. 17 sierpnia 2000 r. obraz został ukoronowany przez prymasa kard. Józefa Glempa koroną, poświęconą w katedrze warszawskiej przez Jana Pawła II w 1999 r.

Kopię obrazu Pani Hallera, znajdującą się w kościele w Radziszowie, namalowała Małgorzata Czernik na zamówienie obecnych właścicieli dworku w Jurczycach – Elżbiety i Mariana Krawczyków.

W czasie pielgrzymki do Polski – 19 sierpnia 2002 r. Jan Paweł II, udając się papamobilem z Krakowa przez Skawinę do Kalwarii Zebrzydowskiej, zatrzymał się o godz. 9.50 przy starym kościółku w Radziszowie, gdzie witały go rzesze wiernych i transparent z prośbą: „Pobłogosław, Ojcze Święty, Matkę Bożą Hallerowską”. Ojciec Święty powiedział: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus! Pozdrawiam parafię Radziszów i błogosławię obraz Matki Bożej Hallerowskiej, związanej z nazwiskiem generała Hallera. W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Szczęść Boże!” – i uczynił nad obrazem znak krzyża. W miejscu zatrzymania się Ojca Świętego w 2003 r. została położona pamiątkowa tablica wykonana przez Bronisława Chromego.

Istnieją jeszcze dwie kopie obrazu, wykonane przez Halinę Wasyl – obie pobłogosławione przez Ojca Świętego w Watykanie 17 września 2003 r.: jedną otrzymał Ojciec Święty w darze od parafian z Radziszowa i Jurczyc, druga zamówiona przez małżeństwo Krawczyków wróciła do dworu Hallerów do Jurczyc. Na audiencji obecni byli także parafianie z Mińska Mazowieckiego, gdzie znajduje się oryginał; 17. każdego miesiąca w tamtejszym kościele odprawiana jest Msza św. dziękczynna za tę audiencję.
Obraz z kościoła w Radziszowie posiada koronę identyczną jak oryginał, pobłogosławioną przez Jana Pawła II razem z obrazem w czasie przejazdu w 2002 r. – dar parafii z Mińska.

W rocznicę przejazdu Jana Pawła II przez Radziszów odprawiana jest Msza św. w jego intencji o godz. 18.00.

Autor tekstu i zdjęć:  Urszula Własiuk

Fundacja „Szlaki Papieskie”